دکل مخابراتی سازهای فلزی است که برای نصب دیشهای ماکروویو، تقویت آنتنهای موبایلی و آنتنهای بیسیم و رادیو …، در ارتفاع بالاتر و به منظور برقراری ارتباطی پایدار مورد استفاده قرار میگیرد.
دکلهای خود ایستا، تعادل خود را با تکیه بر پایههای اصلیشان حفظ میکنند. عموماً در آنها از لوله و نبشی استفاده میشود. این دکلها نسبت به بقیه، استقامت بیشتری دارند.
دکلهای مهاری به سازههای مشبک فلزی سه وجهی یا چهار وجهی گفته میشود که توسط سیم بکسلهایی که در فواصل مختلف آن بسته شده است، به پایههای مهارکشهایی که درپایین دکل و در اطراف دکل نصب شده است، بسته میشود. پرکاربردترین آنها دکلهای G45 ،G35 و G65 هستند.
به دکلهای تک پایه که عمدتاً دارای مقاطع استوانهای و یا چندوجهی هستند، دکلهای مونوپل گویند. نام دیگر دکلهای منوپل ، دکل چندوجهی است.دکلهای 6 یا 8 یا 12 ضلعی، دکلهای چندوجهی هستند. از آنها بیشتر برای چراغ راهنمایی، دوربین مداربسته سطح شهر ، تیر چراغ برق یا پایه پرچم استفاده می شود. یکی از پرکاربردترین مورد استفاده از این نوع دکل، برای نصب دکل دوربین مداربسته است.
دکلهای بازتابی یا دکلهای پسیو رفلکتور، هم یکی دیگر از انواع دکلهای مخابراتی است که امواج رادیویی را منعکس میکند. عمدتاً در مناطق کوهستانی و صعبالعبور و برای دور زدن کوه از آنها استفاده میشود.
به دکلهایی که دارای 3 تا 4 پایه باشند و پایههای آن، به صورت خرپایی به هم متصل شده باشد، دکلهای خود ایستا گفته میشود.
با استفاده از نبشیهای فلزی توسط پیچ و مهره، مشابه سازههای فضایی ایپیس فرم، بهم متصل شده و بصورت مخروطی شکل هستند. دکلهای خود ایستا توانایی بالایی در تحمل نیروی بادهای وارد بر آن دارند.
چون پایههای آنها در بتن سیمانی بسته شده، میتوانند ارتفاع خیلی زیادی داشته باشند و به راحتی میتوان تعداد زیادی آنتن سنگین هم روی آنها نصب کرد. در این مدل از دکلها، برای سهولت در بالارفتن از آنها، نردبان تعبیه شده و حتی یکسری ایستگاههای استراحت بین راهی هم دارد. دکلهای خودایستا، بر مبنای نوع و تعداد آنتنهایی که به آن متصل است، طراحی میشوند. دکلهای مخابراتی خود ایستا، دو نوع هستند:
دکلهای 3 پایه دکلهایی هستند که اکثراً از لوله و به صورت خرپایی و از نبشی ساخته میشود.
دکلهای خود ایستا سهپایه، یا لوله نبشی هستند یا تمام نبشی.
در دکل خود ایستا سهپایه لوله نبشی پایهها را از لوله میسازند و اجزای داخلی دکل مخابراتی نبشی است. برای اتصال هم از پیچ و مهره و یا از طریق جوشکاری بهره میگیرند.
دکلهای تمام نبشی هم، دارای پایههای به صورت نبشی 60 درجه است و کلیه اتصالات به وسیله پیچ و مهره است.
این دکلها تمام نبشی هستند و با استفاده از پیچ و مهره به هم متصل میکنند. هر پایه نبشی به صورت 90 درجه است. عمدتاً برای ارتفاعهای بلندتر از 24 متر استفاده میشود. دکلهای خود ایستا قابلیت تحمل آنتنهای زیاد با سطح بادخور بالا را دارند.
دکلهای 4 پایه برای ارتفاعهای بلندتر از 24 متر مناسب است. از میلگردهای توپر و پروفیلهای خمکاری شده در این نوع از دکلها استفاده میشود.
دکل مهاری همانطور که از نام آن پیداست، به دکلهایی میگویند که با استفاده از سیم مهار، به زمین و یا یک تکیهگاه، متصل شده و مهار میشود. از مزایای آن میتوان به وزن کم و قابلیت نصب روی پشتبام منازل و ادارات اشاره کرد. نصب سادهتر و کمهزینهای دارند، اما اگر قرار باشد که بر روی زمین نصب شوند، نیاز به فضای کافی برای نصب کردن سیمها دارند.
دکلها را برای جلوگیری از فرسودگی و زنگزدگی، با پوششی از گالوانیزه 90 میکرون میسازند. دکل مهاری از پایین تا بالا دارای یک اندازه استو مانند دکلهای خود ایستا، مخروطی شکل نیستند. نصب آنها هم هزینهبر و زمانبر نیست. این دکلها بصورت سکشن های سه متری متشکل از لوله آهنی شماره 3 و میلگرد شماره 10 ساخته شده است. عایق آنها هم گالوانیزه گرم است. عمدتا به شکل سه وجهیهای مشابه یک مثلث متساوی الاضلاع و یا 4وجهی مربعی ساخته و نصب میشوند.
این نوع از دکلها در انواع و اقسام مختلفی ساخته میشوند. سری G یک از پرکاربردترین آنهاست که با انواع G45, G35, G25 ،G65 و G80 ساخته میشوند. اغلب برای نصب آنتنهای بیسیم و دیشهای کوچک اینترنت، از دکلهای سری G استفاده قرار میشود. عدد مقابل G، نشاندهنده عرض قاعده بخشها است.
این دکل مخابراتی، جز سبکترین دکلها است، به همین دلیل برای پشتبام خانهها بسیار مناسب است. در آن از لولههای سبک 3 سانتیمتری و میلگردهای زیگزاگی 8 میلیمتری استفاده شده است. برای متراژهای پایین و زمانی که قرار است تعداد آنتن کمی روی آن نصب شود، بسیار مناسب است.
ارتفاعی در حدود 15 تا 30 متر دارند و نمره میلگرد مصرفی در آنها 8 یا 10 است. فونداسیون آنها عمدتاً بتنی است. بسته به محل نصب، ارتفاع آنها از 3 تا 42 متر متغیر است. قابل نصب روی زمین و یا روی کوه با فونداسیون بتنی و روی پشت بام با فونداسیون فلزی است. همچنین روی سقف سوله کارخانهها نیز نصب میشود.
این دکلها که در نحوه طراحی تولید و امکانات مشابه دکلهای G35 هستند اما قویترند و برای متراژهای بسیار بیشتر از G35 و زمانی که نیاز به تعداد آنتنهای بیشتر باشد، مورد استفاده قرار میگیرند. عمدتاً در فعالیتهایی مانند مخابرات و ارتباطات بیسیم استفاده شده و قابلیت بنا شدن روی بسترهای سنگی و خاکی را دارا هستند.
دارای 4 ستون لوله عمودی هستند . به جای اینکه سیم بکسلها، به سه نقطه مهار شوند به 4 نقطه مهار میشوند. چون مربعی شکل هستند. از این رو محکمترند و برای اجراهای بلند بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. از میلگردهای فولادی به عنوان متصلکننده استفاده میکنند. تعداد آنتنهای بسیار زیادی در جهت های مختلفی روی آنها نصب میشود. عمدتا نیز در نیروگاههای بادی و برای ارائهدهندههای سرویس اینترنت که نیاز به تعداد زیادی رادیو دارند، از آنها استفاده میشود.
دارای لولههای ضخیمتری هستند و عمدتاً در سایتهای کویری، نیروگاهها برای انتقال نیرو در حوزه روشنایی مورد بهرهبرداری قرار میگیرند.
مقاومترین و مستحکمترین و در عین حال سنگینترین نوع دکلهای مهاری هستند و تا ارتفاع 120 متر از آنها بهرهبرداری میشود. هم دکلهای G65 و هم G80 برای ارتفاعات بسیار بالا و حداقل 42 متری مورد استفاده قرار میگیرند. ضخامت میلگرد و لوله و سیم بکسلها در این نوع از دکلها زیاد است.
برای نصب دکل مخابراتی باید به شرایط محیطی و اقلیمی توجه شود. مثلاً دکلهای خود ایستا چهارپایه برای مناطقی با بادهای زیاد مانند بیابانها و جاهایی که نیاز به ارتفاع زیاد و یا نیاز به نصب آنتنهای متعدد و سنگین است مناسب بوده، درحالی که دکل تک پایه بیشتر برای مناطق شهری بسیار مناسب است.
از اصلیترین نکات در مورد استحکام سازه، فونداسیون مناسب آن است. نوع فونداسیون عمدتاً بر پایه پارامترهایی چون میزان بارگذاری و متراژ دکل مخابراتی، موقعیت جغرافیایی نصب (مثلا دکل مهاری روی پشت بام، روی سقف سوله، روی زمین و … قابلیت نصب دارد.
برای نصب دکل، باید در ابتدا محاسبات مربوط به فونداسیون که عمدتاً بر پایه ارتفاع و ابعاد و استانداردهای دکل است، به طور دقیق انجام شود. همچنین، برای نصب دکل مخابراتی، باید سیستم ارتینگ، به درستی استفاده شود. باید یک چاه ارت مناسب که با مواد کاهنده مناسب پر شده باشد و رطوبت کافی داشته باشد، حفر شود. سیستم ارتینگ، تجهیزات دکل را از برخوردهای صاعقه حفظ میکند.
در این ویدئو، طریقه نصب دکل مهاری G35 روی زمین را مشاهده میکنید.
برای نصب دکل مهاری نیاز هست تا محیط و فضای کافی در موقعیت موجود باشد. در این ویدئو، به طور کامل مراحل نصب دکل را آموزش خواهید دید.
دکلها با توجه به ارتفاع و همچنین محل نصب، شعاع مختلفی دارند. واضح است است که هرچه محل نصب دکل مخابراتی، از سطح دریا بالاتر و موانع کمتری برای ارسال امواج باشد، شعاع دکل مخابراتی بیشتر است. لازم به ذکر است که منظور از شعاع دکل، برد و شعاع رادیو و یا همان آنتن نصب شده بر روی دکل است که هرچه قویتر باشد، شعاع و برد نیز بیشتر خواهد بود.
تقریباً همه ابزارهای الکترونیکی و الکتریکی به محیط اطراف خود امواج الکترومغناطیس ساطع میکنند. سازمان جهانی بهداشت متناسب با شرایط اقلیمی و بومی هر منطقه، مبادرت به تنظیم استانداردهایی کرده است تا میزان خطرات ناشی از آن را کاهش دهد.
خود دکل مخابراتی ضرری ندارد. آنتنهای نصبشده بر دکل، به خاطر ساطع کردن امواج، دارای مقداری پرتو و تشعشعات هستند. سازمان ملی استاندارد ایران نیز، آستانه مضر بودن پرتوگیری و خط قرمز پرتوهای ناشی از آنتن دکلها را برای فرکانس 900 مگاهرتز، 460 میکرو وات بر سانتیمتر مربع تعیین کرده است. در کنار دکلهای مخابراتی، میزان تشعشعات، حدود یک میکروات بر سانتیمتر مربع است. پس هیچگونه نگرانی از این بابت وجود ندارد.
از طرفی به نقل از سایت انجمن سرطان امریکا، دلایلی وجود دارد که سرطانزا بودن دکل مخابراتی را رد میکند. طولموج کم و میزان انرژی طیف امواج ساطعشده از دکلهای مخابراتی، دلایلی مهمی هستند که ثابت میکند این امواج سرطانزا نخواهند بود. از این رو با توجه به استانداردهای تعیین شده، تشعشعات دکلهای مخابراتی بسیار ناچیز است و در مقایسه با خطوط فشارقوی، ماکروویو … بسیار کمتر است. بیشترین ضرر را آنتن BTS موبایل دارند، چون طول موج کوتاهی دارند و در نتیجه بسامدآنها خیلی بیشتر است. هر چقدر بسامد بیشتر باشد، ضریب نفوذپذیری هم بیشتر خواهد بود.
برای طراحی دکل مخابراتی، استانداردهای مختلفی تعیین شده است. آئیننامه ۲۸۰۰ ایران و آئیننامه فولاد AISC و استاندارد طراحی دکلهای مخابراتی EIA-RS-222-F از جمله این استانداردها هستند.
برای ساخت دکل از قطعات از پیش ساخته قابل مونتاژ استفاده میکنند. از آهن نوع ST و در برخی قطعات برای مقاومت بیشتر از نوع ST۴۴ یا ST۵۲ در آنها استفاده شده است. ساختار دکل نیز، در هنگام طراحی دکل مخابراتی بسیار مهم است.
از نظر ساختاری دکلها را میتوان به دکل خود ایستا سهپایه لولهای، دکل خود ایستا سهپایه نبشی، دکل خود ایستا چهارپایه نبشی، دکل مهاری سهپایه لولهای، دکل مهاری سهپایه نبشی و دکل مهاری چهارپایه نبشی تقسیمبندی کرد. از نظر ارتفاع هم دکلهایی از 6 متر تا 320 متری هم وجود دارد که متناسب با کارکردی که برای آن تعریف شده است و محیطی که قرار است در آن نصب شود، میتواند متغیر باشد. بدنه آنها معمولا از جنس آهن است و با روکش گالوانیزه است. در واقع کفی دکل مخابراتی به اولین سکشن دکل پیچ شده و بروی فنداسیون فلزی یا بتونی، فیکس و تراز میشود.
از تجهیزات نصب دکل مهاری و دکلهای خود ایستا میتوان به سکشن (بدنه)، بیس پلیت، سیم مهاری، مهار کش، کرپی (کلمس)، صفحه تعادل، تاج سر دکل، تسمه کمربندی، پیچ و مهره و… اشاره کرد.
ارتفاع دکل مخابراتی نکته بسیار مهم در مورد تعداد سکشنهای دکل است. ارتفاع استاندارد هر سکشن دکل مهاری3 متر و دکلهای مونوپل 6متر است.
به عنوان پایه گیره بین زمین با دیوار برای نصب متعلقات دکل استفاده میشود.
صفحه ورقه آهنی که اولین پایههای دکل مخابراتی روی آن نصب میشود.
پیچ و مهره عمدتاً در نصب دکلهای مهاری از ۲ اندازه پیچ و مهره 60×10 و 50×16 استفاده میشود.
روی بالاترین قسمت دکل مخابراتی تعبیه میشود که تجهیزات ارتینگ و سیستمهای روشنایی روی آن نصب میشوند.
معمولا در بالاترین قسمت دکل بسته و در سری های جدید، فقط بصورت سولار یا خورشیدی بدون اینکه به برقنیاز داشته باشد کار میکند. متشکل از صفحه خورشیدی، باتری داخلی، فتوسل، دکمه خاموش/روشن و چراغ های LED کم مصرف است.
که شامل میله برقگیر، سیم ارت تمام مس، کلمپس و بست ارت است. به منظور برقراری ارتباط سیستم ارتینگ دکل به چاه ارت نیاز به نصب شینه مسی هستیم.
که از ۵ رشته بههمبافته شده فولادی با نمره 6 تشکیل شده است. البته در مناطق بادخیز از سیم مهاری نمره 8 استفاده میشود. به طور کلی اگر ارتفاع دکل بالای 42 مترباشد، نمره بالاتر استفاده میشود.
وقتی به یک پایه مهار دکل چندین رشته سیم مهار متصل شود، حتما بایستی صفحه تعادل برای مدیریت مهارها تعبیه شود. -صفحه سوراخ دار بسیار ضخیم آهنی که برای ایجاد پایه و پل بین انکر و مهارکش مورد استفاده قرار میگیرد، ذوزنقهای شکل و از جنس آهن است.
بست U شکل پیچ دار فولادی که برای بستن سیم بکسل به مهارکش ها و حلقه کردن کابل به بدنه دکل استفاده میشود.
که در نمرههای 12 و 14 و 16 موجود است. از جنس فولاد است و برای مهار نمودن سیم مهاری بر روی صفحه تعادل استفاده میشود.
که وظیفه تقسیم فشار به سطح را دارد و معمولاً به اشکال H و یا Y وجود دارد و از جنس تیرآهن است.
در نصب دکل مهاری، هر سکشن به وسیله جیمپل به بالای دکل حمل میشود. برای نصب دکل مهاری، ابتدا فنداسیون دکل را چه فلزی (مخصوص پشت بام) و چه بتنی (مخصوص نصب روی زمین) تهیه میکنند. سپس دو سکشن اول دکل (6متر اول) روی زمین مونتاژ و سرهم می شوند. سپس آنها را بلند کرده و بر روی پایه دکل نصب و پیچ میشود. بعد از این مرحله، یک نفر روی دکل رفته و یک بالابر یا جرثقیل دستی بسیار باریک و سبک (که از وسط آن یک طناب آویزان است) را با خودش به بالاترین بخش دکل میبرد. بعد از ین مرحله، فردی که پایین ایستاده، به صورت نوبتی هر سکشن را به طناب بسته و طناب را جمع کرده تا سکشن دکل به بالاترین بخش دکل برود. فردی که بالای دکل است، سکشن را در محل خودش نصب کرده و پیچ و مهره میکند. اگر لازم بود، یک ردیف سیم بکسل برای مهار هم کشیده میشود. اینکار را اینقدر ادامه میدهند تا به متراژ مورد نظر ، دکل را نصب کرده باشند.
برای نصب دکل خودایستا، ابتدا پایه دکل را بتن ریزی میکنیم و صبر میکنیم تا خشک شود (که ممکن است چند روز طول بکشد)، سپس نصابها، شروع به سرهمبندی نبشیهای دکل به روش بسیار حرفهای میکنند، دکل بصورت مخروطی یا هرمی شکل است و هرچقدر به بالا میرود، نازکتر میشود. در بعضی دکلها اگر متراژ زیاد باشد یا محل نصب در ارتفاعات مانند کوه باشد، شاید با هلکوپتر این کار را انجام دهند.
ساخت فونداسیون دکل مهاری و دکل خود ایستا، از اصلیترین قسمتهای نصب دکل محسوب میشود. فونداسیون دکل برای جاگذاری دکل استفاده میشود. دکلهای خود ایستا، چون وزن بیشتری دارند، باید فونداسیون مناسبتری داشته باشند. مرحله نهایی در نصب دکل، آچارکشی و یا همان رگلاژ دکل است. به این معنی که پس از حمل توسط جرثقیل و عمودی شدن دکل، ممکن است پیچها و نقاط اتصال دچار لغزش شده باشند. به همین دلیل با آچارکشی، این مشکل هم حل میکنند. هر قطعه در دکلهای خود ایستا دارای کد شناسایی منحصربهفرد است که در هنگام نصب باید در محل خود قرار بگیرد.
سطح مقطع آنها با افزایش ارتفاع کاهش یافته و با توجه به ظرفیت بارگذاری دکل، فاصله پایهها را بیشتر میکنند. البته اگر در هنگام نصب دکل خود ایستا، فاصله پایهها کاهش یابد، هزینه ساخت آن کم میشود ولی در عوض هزینه اجرای پی افزایش خواهد یافت. اجزای داخلی با نماد k شکل و یا x شکل و یا z شکل طراحی و نصب میشوند.
در این ویدئو، طریقه نصب دکل مهاری سه وجهی روی پشت بام را مشاهده میکنید.
دکلهای مهاری سازههای سبکی هستند. مهمترین اجزای آن لولهها و میلگردهای تعبیهشده در آن است. این دکلها، در انواع مختلفی وجود دارند و معمولاً وزنی حدود 24 تا 26 کیلوگرم دارند. هر سکشن دکل مهاری سه وجهی G35 حدود 25 الی 30 کیلوگرم و هر سکشن مدل G45، حدود 30 الی 35 کیلوگرم و هر سکشن چهاروجهی G45 ، حدودا 45 الی 50 کیلوگرم است که اگر ضربدر متراژ دکل شود، وزن دکل مشخص میشود ولی وزن دکلهای خود ایستاها بستگی به سازه و ابعاد طراحی شده دارد. دکلهای منوپل هم، هر سکشن 6 متری آنها، با توجه به ضخامت ورق ه، متفاوت است ، ولی دست کم وزن آنها 120 کیلو گرم است.
امروزه برخی اپراتورها به صاحبان خانههایی که اجازه نصب دکل بر روی پست بام میدهند پول پرداخت میکنند. چون از ارتفاع ساختمان استفاده میشود و هزینه دکل کتر میشود. علاوه بر این نصب راحت و سریعی دارد ، فضای کمی اشغال میکند و وزن زیادی هم ندارد.
همانطور که میدانید برای برقراری ارتباط بهتر و پایدارتر، ارتفاع، زاویه پوششدهی، ارتباط یک به چند نقطه و … نکات بسیار مهمی هستند. از این رو راهاندازی اینترنت وایرلس و اینترنت مرکزی ساختمانها و ادارات نیز، از جمله کاربردهای دکلهای مخابراتی است.
مراکز ارائه دهنده خدمات اینترنت ( ISP ) ، خدمات متعددی نظیر پهنای باند اختصاصی، اینترنت وایرلس، فروش خط تلفن اینترنتی و… را در اختیار متقاضیان قرار می دهند . از این رو، دکل اینترنت که توسط این مراکز تعبیه میشود، در ارتفاع بالاتر نصب شده و عمدتا به صورت 4 وجهی نصب میشوند تا پوشش بهتری را ارائه دهند. معمولا شرکتهای توزیع کننده اینترنت چندین آنتن از خود برای پوشش بهتر به روش POINT TO MULTIPOINT هم روی دکل اینترنت نصب میکنند.
استانداردهایی برای شرایط نصب دکل مخابراتی وجود دارد. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ضوابط و شرایط نصب دکل را تشریح کردهاند. این شرایط و ضوابط با توجه به افزایش روزافزون شبکههای ارتباطی و استفاده آنها از امواج رادیویی، ضرورت بیخطر بودن آنها، محدودیتهای شهری برای نصب دکل، لزوم برخورداری آنها از استحکام کافی در مقابل عوامل طبیعی، لزوم رعایت حریم خصوصی و قانونی و …، به تصویب این نهاد به عنوان متولی مدیریت فرکانس کشور رسیده است. در این قانون بهتفصیل، به شرایط نصب دکل اشاره شده است. اولین نکته، اخذ پروانه و مجوزهای لازم از این سازمان و مجوز زیباسازی از شهرداری است. پس از آن ضمانتها و تعهداتی برای بهرهبرداری و توسعه، نگهداری، ارتفاع، مشخصات تشعشعات و … آورده شده است.
مثلاً نصب هرگونه دکل در مدارس، مهدکودکها، بیمارستانها و مراکز درمانی ممنوع است. محل نصب باید بهگونهای باشد که دکل در هنگام انجام عملیات عمرانی در درون املاک مجاور، آسیبی نبیند. فاصله دکل تا مناطق مسکونی بیشتر از 400 متر باشد. زمین محل نصب دکل آنتن و تأسیسات آن، نباید در معرض آسیبهای ناشی از بلایای طبیعی مانند سیل یا رانش زمین باشد. استانداردهای ASTM4 ؛ آئیننامه AWS 5 برای جوشکاری؛ استاندارد EIA/TIA-222F&G6 ؛ آئیننامههای بتن ایران (آبا) و بتن آمریکا (ACI8) برای بسترسازی پایه دکل آنتن و ضوابط ایمنی محیطی به درستی رعایت شود. نصب دکل نباید در زمان بارندگی باشد، سقف محلی که نصب میشود نباید چوبی و کاهکلی باشد، سقف پشت بام یا زمین، برای دکلهای مهاری، بایستی به قدری پهن باشد که سیم بکسلهای مهار با زاویه 75 درجه، به سمت پایههای مهارکشها نصب شوند. اینکار باعث تعادل بهتر و عدم لرزه در دکلها میشود.
تمامی حقوق این سایت متعلق به شرکت رایمند ارتباطات نقش جهان می باشد.
